Forming Storming Norming

Hoe ontwikkelen teams zich? Het model van Tuckman wordt vaak gebruikt om de ontwikkeling van teams te beschrijven. Een handige tool om te meten waar ze staan en wat er nodig is om door te groeien naar de volgende fase.

Tuckmans model

Tuckman onderscheidt vijf fasen in de ontwikkeling van teams. De laatste (adjourning of afscheid) is later toegevoegd. Deze fasen worden niet altijd strikt na elkaar doorlopen door teams. Sterker nog, de meeste teams blijven halverwege steken. Ze ontwikkelen dan gedragsregels en afspraken die niet productief zijn. In de beginfasen hebben sociaal-emotionele taken de overhand, in de laatste fasen richt een team zich meer op taakgericht werken, volgens Tuckman.

Tuckman beschrijft de volgende fasen:

• Fase 1: Forming  (Oriëntatiefase) – Er is wel een groep individuen maar nog geen teamgevoel. De teamleden zijn enerzijds enthousiast over hun deelname aan het nieuwe team en willen aan de slag. Aan de andere kant speelt er onzekerheid: hoe pas ik in dit team? Ben ik wel ‘goed genoeg’? Dat dubbele gevoel vertaalt zich in hun gedrag. Er worden vragen gesteld waarin zowel hun enthousiasme als hun onzekerheid doorklinken. Groepsleden kunnen een afwachtende houding aannemen.
• Fase 2: Storming  (Machtsfase) – Groepsleden proberen hun positie in de groep in te nemen. Niet alles gaat zoals gehoopt of verwacht. Er ontstaan frustraties over het proces, de voortgang en de onderlinge samenwerking. Groepsleden ontdekken dat ze een verschillende aanpak en manier van communiceren hebben. Dit kan leiden tot bijvoorbeeld ontevredenheid over de samenwerking, het leiderschap en conflicten tussen teamleden.
• Fase 3: Norming  (Affectie/normering fase) – Groepsleden komen dichter tot elkaar. Teamleden ontdekken dat als ze hun doelen willen bereiken, ze niet alleen goede werkafspraken moeten maken maar dat onderling begrip ook belangrijk is. Onderlinge verschillen maken de groep juist sterker en groepsleden staan open voor feedback. Ook vragen groepsleden elkaars hulp en maken ze problemen bespreekbaar.
• Fase 4: Performing  (Prestatiefase) – Er is nu sprake van een team. Teamleden vullen elkaar aan, hebben vertrouwen in hun eigen capaciteiten en dat van hun collega’s en er wordt samengewerkt aan het gemeenschappelijke teamdoel. Volgens Tuckman is het team in staat zelfstandig te werken en teamleden zijn trots op het team.
• Fase 5: Adjourning  (Afscheidsfase) – Het team wordt opgeheven, omdat bijvoorbeeld de klus is geklaard of door een organisatieverandering. Ook als de teamsamenstelling verandert, kan het team terecht komen in deze fase. Dit kan tot angst en onzekerheid leiden: wat betekent deze verandering voor mijn rol? Hierdoor kan de stemming in het team op en neer gaan. Het team wordt weer een groep en vervalt in een van de vorige fasen.

Het kan zijn dat een team vast komt te zitten in de eerste 3 fasen. Mocht dit gelden voor jou of één van je teams, laat het ons weten. We helpen jou en je team graag verder.